Eric Berne definieert intuïtie als ‘knowledge based on experience and acquired through sensory contact with the subject without the ‘intuiter’ being able to formulate himself or others exactly how he came to this conclusion’.
Voor Berne speelde intuïtie een belangrijke rol in de ontwikkeling van zijn eerste ideeën over ego-toestanden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Berne als psychiater in dienst van het Amerikaanse leger. In iets minder dan een minuut moest hij een oordeel vellen over de toelaatbaarheid van jonge mannen. Hij ontdekte hoeveel je te weten kunt komen in zo’n korte tijd, mede door het gebruik van zijn intuïtie. Zo raakte hij steeds meer geïnteresseerd in intuïtie en in het verband tussen de uiterlijk waarneembare en de innerlijke mentale toestand van mensen. Dit vormde de start van zijn denken over ego-toestanden.
Intuïtie wordt in de TA geduid met de ‘kleine Professor’ (Stewart & Joines, 1996). Het deel van jou waarmee je in het hier en nu feilloos aanvoelt, ziet of weet. Bijvoorbeeld ‘deze persoon verdraait de zaak, zij neemt me niet serieus’ of ‘mijn collega heeft behoefte aan aandacht (gezien worden)’. De energie die bij de Kleine Professor hoort is de energie van de nieuwsgierigheid, het experimenteren en het creëren. De Kleine Professor ontwikkelt zich vanaf de leeftijd van een half jaar tot ongeveer anderhalf jaar toen je als kind – volgens je eigen, kinderlijke logica – probeerde te begrijpen welk gedrag je ouders en andere mensen van je verwachten. Waar kreeg je liefdevolle aandacht voor en wat moest je juist niet doen?
Einstein zei dat intuïtie een gouden raadgever is en je ratio je nederige dienaar. In TA-termen: het luisteren naar je ‘kleine Professor’ en de feitelijke informatie onderzoeken vanuit je Volwassene helpt je om de juiste besluiten te nemen. Een rijke bron aan informatie!
Bronnen
Berne E (1977), Intuition and Ego States. TA press: San Francisco.
Stewart, I. & Joines, V. (2012). TA Today. A New Introduction to Transactional Analysis ( 2nd ed.). Chapel Hill: Lifespace Publishing.
Thunnissen, M. & Graaf, A. de (red.) (2013). Leerboek Transactionele Analyse. Utrecht: De Tijdstroom.
